A
Anlayana Sivri sinek saz anlamayana davul zurna az
Ac tavuk rüyasinda kendini dari ambarinda görür
Aci patlicani kiragi calmaz
Acin karni doyar gözü doymaz
Adamak kolay ödemek güc
Agac ne kadar uzarsa uzasin göge degmez
Agac yas iken egilir
Agaca balta vurmuslar 'sapi bedenimde' demis
Ak akce kara gün icindir
Akan su yosun tutmaz
Akil akildan üstündür
Akil yasta değil bastadir
Akilsiz basin cezasini ayaklar ceker
Akilsiz köpegi yol orspuyu yol kocadir
Akşama karşı gitme, tan’a karşı yatma.
Alismis kudurmustan beterdir
Alma mazlumun ahini çıkar aheste aheste
Altin yere düsmekle pul olmaz
Altinin kiymetini sarraf bilir
Anadan doğmak, ölmek ıçındır.
Arayan belasini'da devasini'da bulur
Aşıkar düşman, gızlı dosttan yeğdır.
Aşıkar düşman, gızlı dosttan yeğdır.
Alım olmak kolay, adam olmak zordur.
Akılsız kafaya söz kar etmez.
Adamın hayırlısı halka faydalı olanıdır.
Az oku, öz oku, her kıtaptan bir cüz oku.
Akıl gıbı sermaye olmaz.
Arkadaslik pazara kadar değil mezara kadardir
Aslan yattigi yerden belli olur
At binenin kilic kusananindir
At karnindan yigit burnundan bellidir
Ata et, ite ot verilmez
Ates düstügü yeri yakar
Ates olmayan yerden duman çıkmaz
Ati alan üsküdari gecer
Az veren candan cok veren maldan verir
Azman olma, uzman ol
Ağaca dayanma çürür,insana dayanma ölür.
Ağaç yaş iken eğilir.
Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
Ak akçe kara gün içindir.
Akan suda nasıl tortu bulunabilir.
Acele işe, şeytan karışır.
Alkış isteyen ıslığa da katlanır.
Ateş düştüğü yeri yakar.
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Ayağını yorganına göre uzat.
B
Bal tutan parmağını yalar
Bekâra kari boşamak kolay gelir
Besle kargayı oysun gözünü
Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır
Bir musibet bin nasihatten iyidir
Borç yiğidin kamçısıdır
Bağlı düşmanı herkes keser.
bir korkak bir orduyu bozar.
bir gemiyi iki reıs batırır.
bir ışı bıtırmeyınce başka ışe koşma.
Bir taşla duvar yapılmaz
Bana benden olur ne olursa, başım rahat olur dılım durursa.
Beraberlıkten kuvvet doğar.
Bılmedığın ışe karışma, bılmedığın yola gıtme.
Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana.
Bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıptır.
Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmek.
Borç ödemekle,yol yürümekle tükenir.
Borç yiğidin kamçısıdır.
C
Cahil bir insana sükut ile davranmak kadar güzel bir cevap olamaz.
Can çıkar huy çıkmaz
Can çıkmadan ümit kesilmez
Çalışan demir pas tutmaz
Çamura tas atma üstüne sıçrar
Çıracı olsam ay aksamdan doğar
Çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme.
Çabuk parlayan çabuk söner.
D
Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur
Davetsiz gelen döşeksiz oturur
Davulun sesi uzaktan güzel gelir
Demir nemden insan gamdan çürür
Derdini söylemeyen derman bulamaz
Dereyi görmeden paçayı sıvama
Dinsizin hakkından imansız gelir
Dinsizin ipi ile Kuyuya inilmez
Dışına baktım yeşil bir türbe içine girdim tövbe
Doğru söyleyeni Dokuz köyde kovarlar
Domuzdan post gavurdan dost olmaz
Dost yüzünden, düşman gözünden belli olur
Düsenin dostu olmaz
Düşman ayağa dost basa bakar.
Düşmanı sen kendinden kuvvetli gör.Zayıf çıkarsa talihin.
Dost sanma şanlı vaktinde dost olanı, dost bil gamlı vaktinde elinden tutanı.
Damlaya damlaya göl olur.
Dağ ne kadar yüce olsa, yol onun üstünden aşar.
Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.
Dostun attığı taş baş yarmaz.
Düşman karınca ise sen fil san.
E F
Eceli gelen köpek cami duvarına işer
Eğri oturalım doğru konuşalım
Eken biçer, konan göçer
El elden üstündür
El yarası onar Dil yarası onmaz
Ele dalkım verir kendi salkım yer
Eli doluya: ağa buyur, eli boşa: ağa uyur
Et tırnaktan ayrılmaz
El ile gelen düğün bayram.
En sağlam zincir, en çürük halkası kadar sağlamdır.
Eşek hoşaftan ne anlar.
Fakirlik ayıp değil tembellik ayıp.
Fakir parasız olan değil akılsız olandır
Fırıncının çocuğu aç dolaşırmış
G
Geçtiğin köprüleri yakma
Gerçek dost kötü günde belli olur
Görünen köy kılavuz istemez
Gülme komşuna gelir başına
Güneş giren eve hekim girmez
Gözü yemde olan balık yakasını oltadan kurtaramaz.
Gök ağlamayınca yer gülmez.
Güneş balçıkla sıvanmaz.
H
Hak yenir ama hazmedilmez.
Haydan gelen huya gider.
Havlayan köpek ısırmaz.
Hem kız, hem baldırı düz hem de ucuz olur mu.
Herkesi aldatırım diyen, herkesten ziyade aldanır.
Her kap içinde olanı sızdırır.
Her gördüğün sakallıyı hacı sanma.
Her işte bir hayır vardır.
Her şakanın yarısı gerçektir.
Her akla geleni isleme her ağacı taşlama.
Her koyun kendi bacağından asılır.
Her yüze gülen, dost olmaz.
Her şey incelikten kırılır.İnsan, kabalıktan kırılır.
Her gördüğünü dost sanıp, gizli sırrını söyleme.
Horoz ölür gözü çöplükte kalır.
Horozu çok olan köyün sabahı geç olur.
I İ
Isıracak köpek dişini göstermez
İt iti ısırmaz.
İti an çomağı hazırla.
İyi insan lafının üzerine gelirmiş.
İnsan dışıyla karşılanır, içiyle uğurlanır.
İşi bitirecek yöntemi seçiniz.Bu yöntem aynı zamanda en kolay yöntem olmalıdır.
İstediğini söyleyen, istemediğini işitir.
İspatı muktedir olmadığın şeyi söyleme.
İşleyen demir ışıldar.
İğneyi kendine çuvaldızı başkasına batır.
İnsan yedisinde ne ise yetmişinde de odur.
K
Kasap et derdinde koyun can derdinde
Kaz gelecek yerden Tavuk esirgenmez
Kazma kuyuyu, kazarlar kuyunu
Kendi düsen ağlamaz
Keskin sirke küpüne zarar verir
Kızını dövmeyen dizini döver
Komşu komşunun külüne muhtaçtır
Köpek'lerin duası kabul olsa gökten kemik yağar
Köpek'siz köy buldu değnek’siz gezer
Köprüyü geçene kadar, ayıya dayı de
Körler sağırlar birbirini ağırlar
Kurt kuzu kaptığı yeri dokuz defa yoklar
Kabiliyetli çırak ustadan usta olur.
Konuşacaksan, susmaktan daha değerli şeyler söylemelisin. Atasözü
Körler, güneşi görmese de güneş vardır. Atasözü
Kabukta dolaşan böcek, meyvenin tadını alamaz.
Körle yatan şaşı kalkar.
Kurtlu baklanın kör alıcısı olur.
Kuzguna yavrusu şahin görünür.
L
Lafla peynir gemisi yürümez.
M
Mart kapıdan baktırır kazma kürek yaktırır.
Minareyi çalan kılıfını hazırlar
N
Ne ekersen onu biçersin
O Ö
Okumayı sevmeyene dokuz hoca az, Geçinmeyi bilmeyene dokuz koca az
Öfke gelir gider, kelle gider gelmez
Öfke ile kalkan zarar ile oturur
Olgun başaklar boyun eğer.
P
parasız pazara, kefensiz mezara gidilmez
R
Rüzgar eken fırtına biçer
S
Sabır eden derviş muradına ermiş
Sabırla koruk helva olur, dut yaprağı atlas
Sakla samani gelir zamanı
Sakınılan göze çöp batar
Sakla samanı gelir zamanı
Saman altından su yürütmek
Saman elin'se samanlık senin
Sevmeyi bilmeyen, ölmeyi de bilmez
Sen kendini övme el seni övsün
Sinek küçüktür ama mide bulandırır
Söz gümüşse sükut altındır
Sormaz ki bilsin, bilmez ki sorsun
Sürüden ayrılanı kurt kapar
Söyle arkadaşını söyleyeyim sana seni
Söz Büyüğün sus küçüğün
Söz var is bitirir, söz var bas yitirir
Söz biliyorsan söyle ibret alsınlar, yok bilmiyorsan, sus da insan sansınlar
Su testisi su yolunda kırılır
T
Tatlı söz yılanı deliğinden çıkarır
Tavsan dağa küsmüş dağın haberi olmamış
Tilkinin dolaşıp geleceği yer kürkçü dükkanı
Tok açın halinden anlamaz
Tüm insanlar orijinal olarak doğar birçoğu kopya olarak ölür.
Taşı delen, suyun kuvveti değil; damlaların sürekliliğidir.
U Ü
Ucuna bak bezini al, anasına bak kızını al
Ummadığın taş baş yarar
Üzüm üzüme baka baka kararır.
Ulusunu bilmeyen, tanrısını bilmez.
Üslûbu beyan aynıyla insandır.
Üç sabah erken kalkan bir gün kazanır
Ulu sözü dinleyen yüce dağlar aşmış
Ucuz etin yahnisi yavan olur.
Ün rüzgara benzer, her zaman aynı yöne esmez
V
Vakitsiz öten horozun başını keserler.
Y
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar
Yanlış hesap Bağdat’tan döner
Yiğidi öldür hakkını yeme
Yenilen pehlivan güreşe doymaz.
Yüzü işığa yönelmiş insan kaç yaşında olursa olsun, gençtir.
Yolunu bildikten sonra, önün çöl olmuş ne çıkar.
Z
Zararın neresinden dönersen kârdır
| 
